In veel organisaties worden emoties nog steeds gezien als lastig of zwak. Leidinggevenden moeten vooral rationeel zijn, beslissingen moeten “objectief” zijn, en emoties? Die zouden het denken alleen maar vertroebelen. Tegelijk voelt het woord “verantwoordelijkheid” vaak zwaar -alsof het enkel gaat om schuld of druk om te presteren. Maar wat als compassie en verantwoordelijkheid elkaar juist kunnen versterken? Wat als het samenbrengen van die twee leidt tot sterkere, gezondere en menselijkere werkplekken? Bij The Compassion Academy noemen we dat Compassionate Accountability® : het idee dat compassie en verantwoordelijkheid niet elkaars tegenpolen zijn, maar juist onlosmakelijk verbonden. In deze blog laten we zien waarom emoties onmisbaar zijn bij het nemen van verantwoordelijkheid, en hoe je daarmee als team of leider echte stappen vooruitzet. Waarom emoties belangrijk zijn bij het nemen van verantwoordelijkheid Laten we eerlijk zijn: emoties zijn er altijd. Of je ze nu laat zien of niet. Ze zijn geen tegenhanger van logica, maar een manier waarop ons brein ons laat weten wat belangrijk is. Emoties helpen ons om problemen te signaleren en ons te verbinden met anderen. Negeer je emoties, dan kunnen ze zich opstapelen. Dat leidt tot frustratie, misverstanden, stress of zelfs burn-out. Maar als je emoties herkent en serieus neemt, kunnen ze juist zorgen voor beweging en groei. Verantwoordelijkheid betekent niet iemand de les lezen. Het gaat erom mensen (ook jezelf) te helpen verantwoordelijkheid te nemen voor hun gedrag en resultaten - op een manier die ontwikkeling stimuleert, niet bestraft. Zonder compassie kan verantwoordelijkheid kil of streng voelen. Zonder verantwoordelijkheid kan compassie verzanden in pamperen of redden. Daarom is emotioneel bewustzijn zo belangrijk. Als je iemand op een zorgzame manier verantwoordelijk wilt houden, moet je je kunnen inleven in hoe die ander zich voelt - en ook weten wat er bij jezelf speelt. Wat is Compassionate Accountability®? Wij omschrijven Compassionate Accountability als het vermogen om verbinding te maken én tegelijkertijd lastige gesprekken te voeren of moeilijke besluiten te nemen. Het draait om: · Emoties erkennen, zonder het gesprek over te nemen · Duidelijke grenzen stellen, zonder je gesloten op te stellen · Eerlijk zijn, zonder hard te worden · Meevoelen, zonder passief te worden Het is dus niet kiezen tussen streng of zacht zijn - maar voluit beide inzetten. Als emoties worden gezien als een waardevol onderdeel van het gesprek, verandert de toon. Dan gaat het niet meer om wie er gelijk heeft, maar om samen oplossingen vinden. Vertrouwen groeit. Mensen voelen zich veilig om eerlijk te zijn én zijn meer gemotiveerd om te verbeteren. Wat gebeurt er als emoties worden genegeerd? Als emoties geen plek krijgen in gesprekken over verantwoordelijkheid, ontstaan vaak deze situaties: · Verdedigend gedrag : Mensen voelen zich niet begrepen en gaan in de verdediging · Doen alsof : Er lijkt wel samenwerking, maar mensen doen alleen wat moet · Gebrek aan vertrouwen : Als gevoelens worden genegeerd, voelen mensen zich niet gezien · Stress en burn-out : In drukke omgevingen hopen emoties zich op als ze geen uitweg krijgen Hoe geef je emoties wél ruimte in gesprekken? Hier zijn drie praktische manieren: 1. Start met nieuwsgierigheid, niet met oordeel Als iets niet goed gaat, ga dan niet meteen in de ‘oplosstand’. Stel open vragen zoals: · “Wat speelde er voor jou rondom deze deadline?” · “Hoe voelde je je bij de feedback van het team?” · “Wat heb je nodig om verder te kunnen?” Zo nodig je de ander uit om te delen wat er écht speelt - zonder dat je de controle over het gesprek verliest. 2. Erken emoties zonder jezelf te verliezen Het is belangrijk om emoties te herkennen, maar je hoeft ze niet over te nemen. Je kunt bijvoorbeeld zeggen: · “Ik hoor dat je gefrustreerd bent, dat snap ik.” · “Het klinkt alsof het je even te veel wordt. Laten we samen kijken wat mogelijk is.” Zo laat je merken dat je meeleeft, maar houd je focus op hoe het verder kan. 3. Gebruik een taal die balans brengt Bij The Compassion Academy werken we met drie 'schakelaars' van de Compassion Mindset® : · Waarde : “Je doet ertoe, en wat je voelt is belangrijk.” · Capabel : “Je kunt keuzes maken en problemen oplossen.” · Verantwoordelijkheid : “We zijn samen verantwoordelijk voor hoe het verder gaat.” Met deze benadering kun je moeilijke gesprekken voeren zonder de menselijke verbinding te verliezen. Voorbeeld uit de praktijk Stel: een collega mist regelmatig deadlines. De traditionele reactie zou zijn: “Je laat het team in de steek. Dit moet anders.” Dat is duidelijk, maar motiveert zelden. Een reactie vol compassie klinkt als: “Ik weet dat je het zwaar hebt. Laat het project maar even los.” Begripvol, maar het probleem blijft. Een aanpak vanuit Compassionate Accountability® zou zijn: “Ik zie dat je het zwaar hebt met de deadlines. Laten we kijken wat er speelt en wat je kan helpen om weer op koers te komen. Ik weet dat je gemotiveerd bent. Hoe klinkt dit voor jou?” Deze benadering: · Erkent wat iemand voelt · Laat zien dat je vertrouwen hebt in zijn of haar kunnen · Benadrukt gedeelde verantwoordelijkheid Dat opent de deur voor echte verandering. De kern: emoties zijn geen obstakel, maar een beginpunt Als we emoties buitensluiten bij verantwoordelijkheid, halen we de menselijkheid uit het gesprek. Compassionate Accountability laat juist zien dat emoties kunnen leiden tot meer vertrouwen, betere samenwerking en duurzame resultaten. Je hoeft niet te kiezen tussen empathie of duidelijkheid. Je kunt mensen waarderen én grenzen stellen. Je kunt meevoelen én verwachtingen uitspreken. Je kunt menselijk zijn én resultaatgericht werken.  Zo ontstaat er échte vooruitgang - voor mensen én organisaties. Benieuwd naar meer? Neem dan een kijkje op onze website: https://thecompassionacademy.nl/ of bestel het boek: Echte leiders verbinden - https://echteleidersverbinden.nl Compassievolle groet, Monique Bruil Artikel van Nate Regier, https://www.next-element.com/resources/blog/compassionate-accountability-and-emotions-coexisting-for-the-win/ “Copyright 2022 Next Element Consulting, LLC. All rights reserved.”

Vertrouwen is geen extraatje in een goede werkcultuur – het is onmisbaar. Bij ons staat vertrouwen aan de basis van wat we Compassionate Accountability® noemen: leiderschap met zowel compassie als heldere grenzen. Als vertrouwen beschadigd raakt, valt het fundament weg. Maar wat is de reden dat het gebeurd? En wat kun je doen om het te herstellen? Vertrouwen is meer dan een goed gevoel Vertrouwen verliezen is niet zomaar een relationeel probleem – het raakt de kern van mensgericht en verantwoordelijk leiderschap. In een cultuur van Compassionate Accountability® gaan we ervan uit dat iedereen: · waardevol is: je doet ertoe; · capabel is: je kunt iets bijdragen; · verantwoordelijk is: je hebt invloed op wat er gebeurt. Wanneer het vertrouwen wegvalt, wankelen juist deze drie pijlers: · We trekken ons terug en gaan twijfelen aan de waarde van onszelf of van de ander. · We gaan controleren of buitensluiten, wat een signaal geeft van wantrouwen in iemands kunnen. · We nemen het over of straffen, waardoor de ander geen ruimte krijgt om verantwoordelijkheid te nemen. Kortom: een vertrouwensbreuk schaadt niet alleen de relatie – het ondermijnt het hele idee van compassievol leiderschap. Hoe vertrouwen afbrokkelt Vertrouwen gaat vaak niet ineens kapot, maar slijt langzaam door kleine dingen: · Wat je zegt en wat je doet komt niet overeen. · Er zijn geen duidelijke grenzen of verwachtingen. · Conflicten worden niet besproken. · We oordelen in plaats van vragen te stellen. · We geven geen eerlijke feedback uit angst om de sfeer te verpesten. Stuk voor stuk zijn dit momenten waarop we stoppen met elkaar echt te zien als waardevol, capabel en verantwoordelijk. Wat gebeurt er als vertrouwen weg is? Zonder vertrouwen schakelen we over op overlevingsgedrag. We wijzen, trekken ons terug of nemen de controle. Dit zijn precies de patronen die we kennen uit de Dramadriehoek – gedrag dat voortkomt uit zelfbescherming in plaats van verbinding. Het volgende gebeurt: · Compassie verdwijnt. · Verantwoordelijkheid wordt een machtsmiddel. · De communicatie stokt. In plaats van een omgeving waarin mensen groeien, ontstaat een plek waar mensen zich moeten verdedigen. Drie herkenbare situaties 1. Een belofte wordt niet nagekomen Een leidinggevende zegt zich hard te maken voor een loonsverhoging, maar zegt niets meer als het budget wordt bevroren. Het team voelt zich genegeerd en haakt af. 2. Feedback wordt persoonlijk opgevat Een medewerker komt met een idee, maar wordt meteen afgewezen. Later hoort diegene dat er achter zijn rug om aan zijn bekwaamheid werd getwijfeld. Resultaat: vertrouwen weg, motivatie verdwijnt. 3. Problemen worden vermeden Een leidinggevende durft een collega niet aan te spreken op ondermaats werk en verdeelt taken stilletjes opnieuw. De medewerker blijft achter in verwarring – en zonder gevoel van verantwoordelijkheid. Dit zijn geen simpele miscommunicaties – dit zijn momenten waarop leidinggevenden geen verbinding meer maken. Wat kun je doen om vertrouwen te herstellen? Goed nieuws: vertrouwen kan terugkomen. Sterker nog – Compassionate Accountability® biedt een stappenplan voor herstel. ✅ Ga terug naar de basis Herinner jezelf eraan: deze persoon is waardevol, capabel én verantwoordelijk. Laat dat zichtbaar zijn in je gedrag en tijdens gesprekken. ✅ Neem verantwoordelijkheid voor je eigen aandeel Heb je zelf bijgedragen aan het verlies van vertrouwen? Erken het. Echte verantwoordelijkheid vraagt om – kwetsbaarheid – als opening naar herstel. ✅ Praat open en eerlijk Gebruik “ik”-boodschappen in plaats van verwijten. Vraag in plaats van te oordelen. Laat zien wat bepaald gedrag met jou deed, zonder iemand aan te vallen. ✅ Zorg voor duidelijkheid en veiligheid Spreek verwachtingen helder uit. Laat weten wat jouw grenzen zijn – en vraag die van de ander. Duidelijkheid is een vorm van zorg. ✅ Ga het conflict niet uit de weg Conflict is niet de vijand – afstand wel. Juist door moeilijke dingen bespreekbaar te maken met respect en duidelijkheid groeit vertrouwen. ✅ Wees voorspelbaar en betrouwbaar Doe wat je zegt. Leef je waarden. Hoe vaker mensen op je kunnen rekenen, hoe steviger het vertrouwen wordt. Vertrouwen raakt de kern van goed leiderschap Vertrouwen verliezen is niet alleen lastig – het raakt de ziel van de organisatie. Maar met moed, eerlijkheid en compassie kun je niet alleen herstellen wat kapot is gegaan, maar zelfs iets sterkers opbouwen. Wanneer je mensen blijft zien als waardevol, capabel en verantwoordelijk, ontstaat er een werkcultuur waarin mensen: · zich veilig voelen om eerlijk te zijn; · de moed hebben om verantwoordelijkheid te nemen; · en zich verbonden voelen om samen te groeien. De weg naar herstel is niet makkelijk – maar hij is er. En hij is het waard. Klaar om het vertrouwen in je team te herstellen? Laten we het gesprek aangaan, we helpen jullie graag op weg. Met compassievolle groet, Monique Bruil Artikel van Nate Regier, https://www.next-element.com/resources/blog/losing-trust-contradicts-compassionate-accountability/ “Copyright 2022 Next Element Consulting, LLC. All rights reserved.”