Wie herkent deze uitspraak niet? Vroeger op het schoolplein zei je het vast al tegen je vrienden; ‘wat je zegt ben je zelf!’. Ja oké, deze uitspraak had dan ook meestal nog een vervolg, met iets als ‘met je kont door de helft’.
Destijds had je vast nog nooit gehoord van Sigmund Freud; de bedenker van deze theorie. Sigmund leerde ons wat projectie is; oftewel dat we als mens onze minder mooie kanten of vervelende gevoelens projecteren op anderen.
‘Tjonge jonge, wat is die collega toch altijd irritant. Super arrogant, vol van zichzelf, echt een haantje!’. Of iets als ‘denk nu toch eens logisch na, zo moeilijk is het toch niet, die chimpansee is nog slimmer dan jij bent’. Dit soort gedachten en uitspraken zijn natuurlijk niet oké – en toch, zeg eens eerlijk, ook jou ‘overkomt’ dit vast weleens. En meestal heb je deze oordelen over mensen die veel in je directe omgeving zijn. Denk aan familieleden, vrienden, partners en directe collega’s.
Projectie
Aldus psychoanalyticus Sigmund Freud gaat het bij zulke gedachten vaak om projectie. Je plakt een vervelend gevoel of een vervelende eigenschap op de ander, en eigenlijk zegt dit vooral veel over jezelf. Dat kan zijn omdat je die eigenschap zelf hebt (je bent zelf ook behoorlijk aanwezig en zelfverzekerd) of juist omdat je er meer van zou willen hebben (je bent niet zo’n haantje en zou graag wat daadkrachtiger zijn).
Klinisch Psycholoog en oprichter van het Process Communication Model® Taibi Kahler, slaat vanuit zijn kennis een brug naar onze verschillende percepties. Van nature beschikken we namelijk over verschillende kwaliteiten, prefereren we een bepaalde interactiestijl en benaderwijze (communicatie) en worden we ook verschillend gemotiveerd. Dus, stel dat je van nature heel gestructureerd bent een groot verantwoordelijkheidsgevoel hebt en in staat bent logisch te denken, en je vindt het lastiger om spontaan te doen, dan is de kans groot dat je ‘projectie’ toepast op het moment dat iemand je altijd heel spontaan benaderd en minder gestructureerd werkt.
Jaloezie
Het neemt soms heel geraffineerde vormen aan. Stel, dat je ervan overtuigd bent dat je partner vreemdgaat – niet omdat je hier concrete aanwijzingen voor hebt, maar omdat je erg jaloers bent. In plaats van je eigen jaloezie te onderzoeken, richt je het vervelende gevoel op de ander: je partner doet iets verkeerd, dus krijgt je partner al snel de ‘verwijten’ om zijn oren.
Ander voorbeeld: stel je werkt dagelijks langer door en je collega gaat elke dag stipt om 17:00 uur naar huis, zonder te vragen of hij je ergens mee kan helpen. En diezelfde collega is buiten werktijden ook nog eens telefonisch niet bereikbaar, terwijl jij van jezelf verlangt dat je wel altijd bereikbaar bent. Neem je hem of haar (zakelijk gezien) dan nog serieus of heb je er een oordeel over? En als je nog iets verder kijkt; heb je er dan echt een oordeel of ben je stiekem jaloers op het feit dat je collega in staat is meer (privé) voor zichzelf te kiezen?
Zelfbescherming
‘Wat je zegt ben je zelf’ gaat dus in heel veel gevallen op. Wat je zegt, zegt namelijk alles over jezelf. Over de waarden die voor jou belangrijk zijn, over je eigen manier van denken en de verwachtingen die jij zelf hebt. Wat je een ander verwijt, of waar je je aan irriteert, zegt veel over jou. Dat komt omdat projectie een vorm van zelfbescherming is. De pijn, angst en onzekerheid die je liever niet voelt, richt je al snel op een ander. Zo ben je in staat het vervelende gevoel bij jezelf weg te houden, en kun je de ander de schuld geven of verbaal aanvallen.
Tune in en voorkom ruis op de lijn
Wat heb je er nu aan om dit te weten? Door meer over jezelf te leren krijg je inzicht in waarom jij doet wat je doet. Wat jou motiveert. En dus ook waarom je je soms zo snel irriteert, frustreert, je boos voelt of wellicht onzeker. Kijk eens na de eigenschappen van je partner waar je je aan stoort, of de collega’s waar je je aan ergert. Als je eerlijk naar jezelf kijkt, zijn er dan eigenschappen die jullie gemeen hebben met elkaar? Of komt je verwijt voort uit een bepaalde angst of onzekerheid? Leg je wellicht je eigen lat heel hoog en ben je teleurgesteld als anderen dit niet doen? Elke keer dat je iets op een ander projecteert, heb je de kans om jezelf beter te leren kennen. En wees je bewust, je hebt MOED nodig om naar jezelf te kijken. Het is zeker niet altijd makkelijk, wel heel waardevol: en er komt steeds minder ‘ruis’ op de lijn tussen jou en de mensen om je heen.
Hierdoor voorkom je miscommunicatie en mismanagement. Wat bijdraagt aan minder stress en méér plezier en resultaat. Wie wil dat nu niet?
Lijkt het jou waardevol om je zelfinzicht te vergroten en je communicatie en motivatie vanuit persoonlijk leiderschap te versterken. Neem dan gerust eens contact met mij op. Als PCM Trainer en Coach help ik je graag op weg.
Focus op wat echt belangrijk is, maak echt contact en bereik zoveel meer.
Monique Bruil
Eigenaar BSmart Communication / Ontwikkelingspartner / PCM Trainer en Coach / Auteur van het boek ‘In 10 stappen zelfbewuster samenwerken’.
Wil je meer weten over onze diensten? Wij vertellen je graag persoonlijk wat BSmart Communication voor jou en/of jouw bedrijf kan betekenen. Neem gerust contact met ons op.
Alle rechten voorbehouden | BSmart Communication B.V.| Privacy | Algemene voorwaarden | Website door Frank Brinks Online resultaat